ช่วยลูกกระเบน ชีวิตต่อชีวิต

ช่วยลูกกระเบน ชีวิตต่อชีวิต

ชีวิตเริ่มต้นในทะเล

ตั้งแต่เริ่มจำความได้ "ยอร์จ" บอกว่า เขาคลุกคลีอยู่ กับการจับปลามาตลอด ตั้งแต่อายุ 5 ขวบ เริ่มจับคันเบ็ดขุดหาไส้เดือน ตกปลาริมบึงใกล้บ้าน กระทั่งโตขึ้นมา ถึงได้ยึดเอาการตกปลาเป็นงานอดิเรกและกีฬาสุดโปรด

เขายืนยันว่าการยึดถือเอาเรื่องตกปลาเป็นเกมกีฬานั้น เป็นวิถีทางอนุรักษ์อย่างหนึ่ง

"เพราะว่าเราได้มาแล้วเราก็ปล่อย ตกเอามัน เอาสนุก ผิดกับการทอดแหหาปลา เพราะวิธีการแบบนั้นมันกลืนกินเอาชีวิตปลาทั้งหมด ทั้งปลาเล็ก ปลาน้อย รวมไปถึงปลาหายาก"

เคยคิดหวังถึงขั้นที่ว่า จะบ่มเพาะให้ลูกชายคนเดียวกลายเป็นนักกีฬาตกปลาอย่างเขาด้วย

แล้วไม่กลัวบาปหรือ ทำให้ปากปลาเป็นแผล เจ็บด้วย คนฟังถามแบบค้านๆ

เขายิ้มใจเย็น บอกว่า ตอนนั้นใครค้านมาอย่างไร ในที่สุดแล้วเขาตะแบงหาทางออกแก้ตัวให้ตัวเองจนได้

"ที่ปากของปลามันไม่ค่อยมีเส้นประสาทรับความรู้สึก มันไม่ค่อยเจ็บ ปล่อยลงน้ำ เดี๋ยวก็หาย นี่จะเป็นคำแก้ตัวของนัก ตกปลาที่ถูกตำหนิว่าบาปเพราะทำร้ายชีวิตสัตว์ หรือถ้าถูกต้อนจนจนมุมจริงๆ ก็จะบอกไปว่า ชีวิตทั้งปีทำดีมาตลอด แค่ตกปลาไม่กี่ตัว ไม่ได้ฆ่าด้วย มันจะบาปสักเท่าไหร่กัน ที่ สำคัญคือ บุญกับบาปแยกส่วนกันอยู่"

เขายิ้มขำๆ กับคำแก้ตัวของตัวเองในอดีต

ยอร์จบอกว่า วันหนึ่งมีเหตุดลใจบางอย่างทำให้เขาต้องศึกษา ค้นคว้าเรื่องศาสนาอย่างจริงจัง ทำให้เริ่มตระหนักและกลัวบาป เริ่มรู้สึกว่าที่ผ่านมาเขาเบียดเบียนชีวิตปลามานับไม่ถ้วน

"มีอยู่วันหนึ่ง ตอนศึกษาเรื่องนี้ใหม่ๆ หลังจากหยุดตกปลามาหลายเดือน วันนั้น ผมคว้าคันเบ็ดไปที่บึงน้ำในหมู่บ้าน เหวี่ยงเบ็ดกับเหยื่อปลอมลงน้ำไปอย่างเซ็งๆ ไม่กะจะได้ปลาหรืออะไรติดมาเลย แต่แล้วมีปลาช่อนโชคร้ายหนักเกือบกิโล มาติดเบ็ดผมจนได้ ผมปลดเบ็ดออกจากปากปลาช่อนตัวนั้น แล้วปล่อยลงน้ำไปด้วยความเศร้า ตั้งใจว่านั่นจะเป็นปลาตัวสุดท้ายที่ติดเบ็ดผม"

(ซ้ายบน) ตกปลา (ขวาบน) กระเบนทรายที่ถูกตกได้ (ซ้ายล่าง) บังชาติ กับ บังดล (ขวาล่าง) ทำคลอดปลากระเบนนก

ตั้งแต่นั้นมาชายหนุ่มไม่เคยตกปลาอีกเลย รวมทั้งตั้งใจว่า ถ้ามีโอกาสจะไถ่บาปให้กับการกระทำที่ผ่านมาได้เขาก็จะทำ

ช่วงวันหยุดปีใหม่เขากับภรรยาและลูก ไปเยี่ยมบ้านพ่อแม่ของภรรยาที่เกาะสุกร จ.ตรัง เหมือนเช่นทุกปี

เล่ามาถึงตรงนี้ สีหน้าชายหนุ่มแจ่มใสขึ้นอย่างเห็นได้ชัด

"ครอบครัวเราจะไปที่นั่นกันทุกปี ปีละ 2 ครั้ง ปีใหม่กับสงกรานต์ ภรรยาผมเกิดและโตที่นั่น เป็นลูกทะเลแต่กำเนิด ตอนที่ผมยังตกปลาอยู่ เรามักจะออกทะเลไปตกปลากันเสมอ แต่ปีใหม่ปีนี้ผมทิ้งคันเบ็ดไปแล้ว"

เขาบอกว่า ไม่รู้มีเหตุอะไรมาดลใจ เพราะเมื่อเพื่อนบ้าน 2 คน คือ บังชาติ หรือสมชาติ เทศนอก และบังดล หรือหุ้ยเล็ก สมาชิกของกลุ่มผู้ก่อตั้ง "ธนาคารปู" ของเกาะสุกร มาชวนเขาลงเรือไปตกปลากระเบน เขาตอบตกลงทันที แต่ไม่ลืมที่จะบอกเพื่อนบ้านทั้ง 2 ไปว่า เขาเลิกตกปลาแล้ว การเดินทางครั้งนี้ขอเป็นเพียงผู้สังเกตการณ์เท่านั้น

ตี 5 ครึ่ง เรือหางยาวลำย่อมค่อยๆ แล่นออกจากเกาะสุกร มุ่งหน้าไปเกาะเภตรา ราว 7 โมงเช้า ชาวประมง 2 คน ช่วยกันวางเบ็ดปลากระเบน แล้วนั่งรอด้วยความหวัง

ตั้งแต่น้ำมันขึ้นราคามาพวกเขาจะออกเรือกันอย่างระมัดระวัง ต้องมั่นใจว่าออกทะเลเที่ยวนั้น ราคาปลาที่ขายได้จะสูงกว่าราคาน้ำมันที่ลงทุนไป

(บน) รอดชีวิตทั้ง 3 ตัว (ล่าง) ช่วยชีวิตลูกปลา

11 โมงเช้า 2 บังเริ่มยิ้มออก เพราะได้ปลากระเบนทราย ขนาด 10-20 กิโล มา 3 ตัว กิโลกรัมละ 60 บาท ถือว่าดีทีเดียวสำหรับประมงพื้นบ้านที่ยึดวิถีพอเพียงอย่างบังดล และบังชาติ ทั้งหมดตกลงจะหันเรือกลับเกาะสุกร

กำลังจะสาวเบ็ดที่เหลือขึ้นเรือกลับบ้าน แต่เกิดสิ่งผิดปกติ เพราะสายเบ็ดกระตุกอย่างแรง บังดลกับบังชาติมองหน้ากันอึดใจหนึ่ง แล้วบอกกับเขาว่า น่าจะเป็นกระเบนนก เพราะมันลากเบ็ดไปค่อนข้างไกล พูดไม่ทันขาดคำ เรือลำย่อม ที่ดับเครื่องยนต์อยู่กลางทะเลก็ถูกสิ่งมีชีวิตใต้น้ำลากไปอีกไกล

"มันลากเรือเราอยู่ 20 นาที เห็นจะได้ ก้มลงไปดูในน้ำผมเห็นกระเบนนกตัวใหญ่ ปลายหางยาวประมาณ 2 เมตร บังดล กับบังชาติ ตัดสินใจดึงมันขึ้นมาอยู่บนเรือ ผมต้องเปลี่ยนที่นั่งจากท้องเรือไปอยู่ท้ายเรือ ประมาณน้ำหนักปลาตัวนั้นน่าจะไม่ต่ำกว่า 60 กิโล ท้องมันป่องเล็กน้อย"

ชายหนุ่มบอกว่า มองจากท้ายเรือเห็นกระเบนนกตัวนั้นหายใจพะงาบ พะงาบ ดูเหมือนคนใกล้ตายเต็มที สงสารมันจับใจ แต่อีกมุมมองหนึ่งก็เข้าใจถึงวิถีของชาวประมง

ระหว่างที่นั่งปลงๆ อยู่นั้น เหลือบไปเห็นบริเวณหางปลา มีครีบเล็กๆ ครีบหนึ่งโผล่ออกมาจากช่องเพศของกระเบนตัวนั้น

วูบหนึ่งของความคิด ระหว่างที่เรือเล่นไปเกาะเภตราในช่วงเช้า เห็นกระเบนนกตัวหนึ่งโผขึ้นมาจากน้ำ บังดลบอกว่านั้นเป็นแม่ปลากระเบนท้องแก่ ที่ต้องบิดตัวคลายความเจ็บปวดก่อนจะคลอดลูก เลยฉุกคิดได้ว่า กระเบนตัวนี้คงเป็นกระเบนท้องแก่ใกล้คลอด

"ตอนนั้นไม่รอช้า รีบช่วยนวดท้องแม่ปลาตัวนั้นให้ลูกกระเบนหันทิศทางที่จะโผล่ออกมาดูโลกได้ถนัด ไม่นานลูกกระเบนก็ออกมาจากท้องแม่ ผมตื่นเต้นมาก แต่ตื่นเต้นได้ไม่นานก็เห็นครีบเล็กๆ อีก 2 ครีบโผล่ออกมาจากช่องเพศอีก แสดงว่ายังมีลูกปลาในท้องอีก 2 ตัว ผมก็นวดๆ เบาๆ บริเวณท้องปลาต่อ ไม่นานลูกปลาอีก 2 ตัวก็ออกมา" ชายหนุ่ม เล่าน้ำเสียงตื่นเต้น

ลูกปลาออกมาแล้วนอนนิ่งไม่กระดุกกระดิก สัตวแพทย์จำเป็นเริ่มใจไม่ดี แต่ตาเหลือบไปเห็นตะกร้าที่ท้ายเรือ จึงรีบช้อนเอาลูกปลาทั้ง 3 ตัวใส่ตะกร้า แล้วเอาไปจุ่มในน้ำ ไม่กี่อึดใจ ปลาน้อยทั้ง 3 เริ่มหายใจ

"ความรู้สึกตอนนั้นเหมือนหมอที่ทำคลอด ที่ช่วยให้ชีวิตอีกชีวิตลืมตาดูโลกได้ ปลื้มใจจนแทบกลั้นน้ำตาไว้ไม่ได้ ความรู้สึกดีๆ ที่ได้รับมันมากกว่าตอนที่ผมตกปลาตัวใหญ่ได้เป็นล้านเท่า"

ทุกคนในเรือเห็นพ้องกันว่า จะปล่อยปลาน้อยทั้ง 3 ตัว ให้ไปเผชิญชีวิตตามธรรมชาติ และทันทีที่ได้รับอิสระ เจ้ากระเบนนก 3 พี่น้องก็กางปีกเริงร่า ว่ายไปมารอบเรือพักใหญ่ ก่อนจะจมหายไปทะเลกว้าง

"ไม่รู้มันจะรอดรึเปล่านะ" บังดลพึมพำเบาๆ แต่น้ำเสียงปลื้มใจ จนคนฟังจับได้

"ผมก็ไม่รู้เหมือนกันบัง รู้แต่ว่าถ้าปล่อยให้มันอยู่ในท้องกับแม่ของมัน มันคงไม่รอด แต่ผมเชื่อว่าว่ายน้ำคล่องแบบนั้น มันคงรอดแน่นอน" ชายหนุ่มให้กำลังใจเพื่อน

กระเบนตัวใหญ่หายใจรวยริน เหมือนจะรู้ว่าอีกไม่นานมันจะต้องทำหน้าที่ ในฐานะส่วนหนึ่งของปัจจัยสี่ให้กับมนุษย์

ชายหนุ่มกลับไปนั่งท้ายเรือเหมือนเดิม มองกระเบนตัวใหญ่เหมือนจะขอโทษ ก่อนจะละสายตามองไปสุดขอบฟ้า ยิ้มกับสายลมที่พัดมาเบาๆ

พวกเขาทำดีที่สุดแล้ว...

จาก : ผู้จัดการออนไลน์ วันที่ 20 มกราคม 2551

	ผู้เขียน	หัวข้อ: ช่วยลูกกระเบน ชีวิตต่อชีวิต (อ่าน 3969 ครั้ง)
0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้