[สายน้ำ]

ขอบคุณข่าวจาก ไทยรัฐ


ฟอกขาวครั้งใหญ่ โลกร้อนฉับพลัน ปะการังเสี่ยงสูญพันธุ์? ........ ต่อ


ดังนั้นหมายความว่า การฟอกขาวครั้งใหญ่มีความสัมพันธ์เกี่ยวข้องกับ 'เอลนีโญ'?

อาจารย์ประจำภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางทะเล ตอบว่า "เป็นไปได้อยู่แล้วครับ" เพราะว่าเอลนีโญจะทำให้สภาวะอากาศเปลี่ยนแปลง บางที่ก็แห้งแล้งมาก สมมติเราดูแค่ในประเทศไทยก่อน สภาพปกติเมืองไทยเป็นโซนที่ฝนตกเยอะ ด้วยการหมุนตัวของโลก บวกกับตำแหน่งของประเทศ ทำให้บริเวณบ้านเราฝนตกบ่อย เลยมีป่าฝนเขตร้อนเยอะ แต่พอเกิดเอลนีโญ กลุ่มเมฆไม่ได้มารวมตัวกัน ฝนเลยไม่ตก ทำให้เกิดความแห้งแล้งและอุณหภูมิสูง ไม่ว่าจะบนบกหรือน้ำทะเล แต่เรื่องเอลนีโญมันเกิดแล้วหมดไป เดี๋ยวก็เกิดอีกเป็นวัฏจักร

"เมื่อเอลนีโญทำให้ร้อน แล้วลานีญาทำให้ฝนตก ถ้ามีลานีญาเข้ามา พอจะช่วยบรรเทาการฟอกขาวได้ไหม" ทีมข่าวฯ สอบถามอาจารย์วิน

"อันนี้ก็ยังบอกไม่ได้นะ เราต้องย้อนไปดูในอดีตว่า ลานีญาทำให้ฟอกขาวได้ไหม มันอาจจะเคยมีข่าว แต่ผมไม่เคยได้ยิน ปกติลานีญาจะทำให้ฝนตกเยอะ ซึ่งถ้าฝนตกเยอะ การฟอกขาวอาจจะไม่ขึ้นอยู่กับอุณหภูมิแล้ว"

ดร.วัชรพงษ์ เสริมต่อว่า แต่การที่ฝนตกเยอะมันก็มีข้อเสียนะ เช่น ความเค็มอาจจะเปลี่ยนไป เพราะน้ำจืดลงทะเลเยอะเกิน ซึ่งความเค็มเป็นอะไรที่สำคัญกับสิ่งมีชีวิตในทะเลมาก ถ้ามันเปลี่ยนมากเกินไป จะทำให้สิ่งมีชีวิตช็อกได้ หรือฝนตกเยอะแล้วไปนำน้ำจากชานเมืองไหลลงทะเล ซึ่งน้ำเหล่านั้นอาจมีสารพิษปนเปื้อนอยู่ อาจมาผสมปนในน้ำ ทำให้ปะการังเครียดได้อีก


ความกังวลของผู้เฝ้าดู :

สืบเนื่องจากเหตุการเกิด 'เอลนีโญ' อาจารย์วัชรพงษ์ มองว่า ดังนั้นเมื่ออุณหภูมิสูงขึ้น ถามว่าปะการังตายหมดไหม มันก็ยังมีตัวที่ 'Breed' (สืบพันธุ์) ได้ปกติ ถ้าสภาวะทุกอย่างเอื้อดังเดิม ปะการังก็จะดูดสาหร่ายเข้ามา แล้วก็ค่อยปรับตัวไปเรื่อยๆ

ผมยกตัวอย่างว่า สมมติเอลนีโญเกิดขึ้นทุก 10 ปี มันจะมีปะการังบางตัวที่ตายไปเลย ส่วนบางตัวอาจจะมีความทนทานสูง พอฟอกขาวไปแล้ว ยังอดทนรอได้ 3-4 เดือน หรือมากกว่านั้น เมื่อสาหร่ายกลับเข้ามาใหม่ อยู่รอดได้และสืบพันธุ์ต่อไป ซึ่งจุดนี้ลูกหลานของตัวที่อยู่รอด ก็จะเริ่มมีความอดทนต่อความร้อนมากขึ้นเรื่อยๆ มันคือกระบวนการคัดเลือกจากธรรมชาติ

อ่านมาถึงตรงนี้ คุณอาจจะเริ่มขมวดคิ้วสงสัยว่า ถ้ามันเป็นการคัดเลือกจากธรรมชาติ ปะการังไม่ได้ตายทั้งหมด ยังมีตัวที่เหลือรอด แล้วนักวิทยาศาสตร์ หรือนักวิจัยเขากังวลเรื่องอะไรกันล่ะ!?

ดร.วัชรพงษ์ หงส์จำรัสศิลป์ ได้พูดเรื่องนี้ขึ้นมา ก่อนที่ ทีมข่าวเฉพาะกิจไทยรัฐออนไลน์ จะเอ่ยความสงสัยดังกล่าวขึ้นมาเสียอีก

อาจารย์วิน บอกว่า สิ่งที่ NOAA หรือใครก็ตามรู้สึกกังวล คือ ถ้าทุกอย่างเปลี่ยนแปลงเร็วเกินไป เขากลัวว่าพวกมันจะตายกันหมด โดยที่ยังไม่มีตัวไหนปรับตัวได้เลย ผมจะยกตัวอย่างให้เห็นภาพง่ายๆ ว่า เมื่อเรามีแบคทีเรียในร่างกายเยอะ แล้วหมอให้ยาปฏิชีวนะมากิน 7 วัน เราทานยาครบ 7 วัน แบคทีเรียก็ตายหมดเลย เพราะร่างกายเกิดการเปลี่ยนแปลงกะทันหัน

"นั่นจึงเป็นสิ่งที่นักวิทยาศาสตร์รู้สึกกังวลว่ามันจะเกิดขึ้น กลัวปะการังจะตายทั้งหมด ตายแบบฟื้นตัวไม่ได้อีก ในกระบวนการมันกำลังวิวัฒนาการอยู่ แต่เขากลัวกันว่าวิวัฒนาการ มันจะโตสู้การเปลี่ยนแปลงของธรรมชาติไม่ได้ เพราะมีความเชื่อว่ามนุษย์ไปเร่งให้อุณหภูมิโลกสูงขึ้น"

ดร.วัชรพงษ์ มองว่า ความเชื่อโดยส่วนตัวของผม ซึ่งเป็นนักศึกษาวิวัฒนาการ ผมเชื่อว่ามันจะยังไม่ตายไปทั้งหมด มันจะมีตัวที่อยู่รอด เพียงแต่ว่ามันจะไม่รอดพอให้มนุษย์ได้ใช้ประโยชน์

ผมแค่สงสัยว่า มนุษย์กังวลเรื่องสิ่งแวดล้อมจริงหรือเปล่า หรือกังวลว่าตนเองจะเสียผลประโยชน์ เนื่องจากการสูญเสียปะการัง ถ้าคุณเห็นข่าวของต่างประเทศ เขาจะบอกว่า 'ปะการังเป็นระบบนิเวศที่สำคัญ อีกทั้งยังสร้างเงินมหาศาลเป็นพันล้านเหรียญ' และอื่นๆ เพราะฉะนั้นถ้าถามปะการังฟอกขาวแล้วจะ 'ฟื้นตัวได้ไหม' ก็ได้นะ แต่มันอาจจะไม่เร็วทันใจหรือเปล่า


'ปะการัง' คือ เมืองหลวงแห่งท้องทะเล :

อีกนิดเดียวสกู๊ปนี้ก็จะจบลงแล้ว? ทีมข่าวฯ ยังมีอีกเรื่องที่ต้องพูดถึง นั่นก็คือความสำคัญของน้อง 'ปะการัง'

ดร.วัชรพงษ์ บอกว่า ปะการังมีความสำคัญต่อระบบนิเวศอย่างมาก เป็นแหล่งผลิตอาหารที่สำคัญของสิ่งมีชีวิตในทะเล เป็นแหล่งอนุบาลลูกปลา ลูกสัตว์ต่างๆ ยังมีประโยชน์อีกมากมายสำหรับสัตว์ทะเล

ถ้าเปรียบเทียบให้เห็นง่ายๆ แบบไม่ใช่แนววิชาการ ทะเลก็เหมือนประเทศหนึ่ง ที่มีความเจริญกระจุกอยู่แค่ในเมืองหลวง ซึ่งก็คือ 'ปะการัง' แนวปะการังเหมือนเมืองหลวงที่ทุกคนอยากจะมา มันมีอาหารเยอะ มีทุกอย่างที่ดีไปหมด พอออกจากแนวปะการังก็ไม่มีอะไรแล้ว เหมือนอยู่ตามชานเมือง


เมื่อได้ยินดังนั้น เราจึงถามกลับไปว่า ถ้ามันหายพร้อมกันหมดโลกเลยล่ะ จะเกิดอะไรขึ้น!?

อาจารย์วิน ขานรับด้วยคำว่า "โอ้โห" ก่อนจะอธิบายต่อไปว่า

ถ้ามันเกิดขึ้นพร้อมกันทั้งโลก แบบอยู่ๆ ปะการังตายพร้อมกัน แน่นอนว่าสิ่งมีชีวิตจะมีชนิดและปริมาณลดลงแน่นอน แต่มันอาจจะไม่ได้สูญพันธุ์ทั้งหมดก็ได้ เช่น วันนี้ปะการังตายหมด สัตว์บางตัวอาจจะสูญพันธุ์ บางตัวไม่สูญพันธุ์ ผมเชื่อว่าตัวที่จะอยู่รอดได้ จะเป็นผู้คนพบระบบนิเวศใหม่ ไปหาแหล่งอาศัยอื่น แล้วพยายามปรับตัว

"เช่น อ่างศิลาในอดีต มีแนวหินธรรมชาติและสัตว์อยู่จำนวนมาก ปัจจุบันมีท่าเรือเกิดขึ้น มีมลพิษ มีน้ำมันรั่ว สัตว์ก็หนีไปเยอะ แต่ถามว่าตรงนั้นยังพอมีสัตว์ไหม ก็ยังมีอยู่ เพียงแต่ว่าจำนวนชนิดลดลง"

"บางทีเราเห็นน้ำเน่ามากๆ แต่หอยบางตัวยังอยู่ได้ เพราะว่าเขาปรับตัวได้แล้ว อย่างไรก็ตาม ถ้าเอาหอยสปีชีส์เดียวกันที่อยู่ในน้ำสะอาดมาก่อน มาปล่อยในน้ำเน่าดังกล่าว มันก็จะตาย แต่ประชากรเดิมที่อยู่ตรงน้ำนั้นจะรอด"


อยากให้มีการสนับสนุนงานวิจัยพื้นฐาน :

ก่อนการสนทนาจะจบลง ทีมข่าวฯ สอบถามอาจารย์ว่า อยากจะเสริมเรื่องไหนที่เกี่ยวกับปะการังหรือไม่ คำตอบของคำถามนี้ คือ "ไม่มีแล้ว" แต่อย่างไรก็ตาม ดร.วัชรพงษ์ ก็มีเรื่องที่อยากจะกล่าวเล็กน้อย แต่แฝงไปด้วยความหวังต่อวงการวิทยาศาสตร์ และงานวิจัยของไทย?

"ผมไม่มีอะไรจะเสริมนะ นอกเหนือจากว่า ผู้เกี่ยวข้องควรจะมีงบประมาณให้เราทำวิจัยเรื่องพื้นฐานของสิ่งมีชีวิตมากขึ้น เพราะผมรู้สึกว่าประเทศไทยยังไม่ค่อยสนับสนุนเรื่องงานวิจัยพื้นฐาน หากวันหนึ่งมีปัญหาขึ้นมา แล้วจะมาเรียกร้องหาข้อมูล เราจะเอาข้อมูลมาจากไหน ในเมื่อวันที่ไม่มีปัญหา ไม่มีใครมาเหลียวแล"

"ทุกวันนี้การให้งบหรือทุนของประเทศไทยก็น้อยมาก ทุกครั้งจะถูกตั้งคำถามว่า งานนี้มีนวัตกรรมอะไร หรือจะถูกผลิตเป็นเม็ดเงินได้อย่างไรบ้าง แล้วงานพื้นฐานแบบนี้จะผลิตเม็ดเงินให้วันนี้ได้อย่างไร"

"แล้วบางทีบอกว่า 'เอาเงินไปเลย ให้เวลา 1 ปี' ในทางกลับกัน มันไม่สามารถทำได้กับทุกเรื่อง สมมติถ้าจะศึกษาเรื่องปะการัง กว่ามันจะโตเป็นต้นใหญ่ก็ใช้เวลาหลายปี เราไม่สามารถสรุปข้อมูลใน 1 ปีได้ เพราะฉะนั้น นี่คือปัญหาในประเทศของเรา เป็นความไม่เข้าใจระหว่างผู้ให้ทุนกับผู้รับทุน"

"เรื่องลักษณะดังกล่าวมันเกิดขึ้นในอดีต ปัจจุบันยังเป็นอยู่ แต่ผมคาดหวังว่าในอนาคตจะไม่เกิดอีก" ดร.วัชรพงษ์ หงส์จำรัสศิลป์ กล่าวกับเรา


https://www.thairath.co.th/scoop/world/2780670