ตามเจ้าออกเที่ยว ... ในเทศกาลกินเจ จ.ตรัง

[สายน้ำ]

www.lib.ru.ac.th ได้อธิบายละเอียดขึ้นอีกนิด ดังนี้ :


เทศกาลกินเจ เป็นประเพณีของชาวจีนที่สืบทอดกันมานับพันปีและ ประเพณีนี้ ก็ได้ตกทอดมาสู่คนไทยเชื้อสายจีนที่บรรพบุรุษอพยพมาอยู่ในประเทศไทย

จังหวัดตรัง เป็นอีกพื้นที่หนึ่งที่มีการสืบทอดประเพณีการกินเจมานานถึง 150 ปี โดยชาวจีนที่อพยพล่องเรือมาขึ้นท่าที่จังหวัดตรัง โดยมีหลักฐานการค้นพบหลักฐานการตั้งศาลเจ้าที่บ้านท่าจีน ริมแม่น้ำกันตัง อ.กันตัง ก่อนที่จะมีการย้ายศาลเจ้ามาอยู่ในตัวเมืองเมื่อหลายสิบปีก่อน

ตรังเป็นจังหวัดแรกๆของประเทศที่ได้จัดงานเทศกาลกินเจ เพียงแต่ไม่โด่งดังเหมือนเมืองท่องเที่ยวอย่างภูเก็ตที่มีนักท่องเที่ยวจากทั่วทุกมุมโลกมาร่วมกินเจ และเที่ยวชมเทศกาล แต่จังหวัดตรังก็มีนักท่องเที่ยวชาวต่างประเทศ โดยเฉพาะคนไทยเชื้อสายจีนที่อยู่ในมาเลเซีย และสิงคโปร์ เดินทางมาร่วมงานกินเจปีละจำนวนมาก ไม่นับลูกหลานชาวตรัง ที่เมื่อถึงเทศกาลกินเจก็จะกลับไปร่วมพิธีที่บ้านเกิด

ประเพณีถือศีลกินเจ เป็นการชำระล้างร่างกายจิตใจให้สะอาด โดยการละเว้นโลกียวัตร และถือศีล 5 โดยเคร่งครัด ไม่เบียดเบียนผู้อื่น เบียดเบียนชีวิตสัตว์ งดเว้นอารมณ์ทางเพศ งดเว้นการพูดเท็จ และงดเว้นการดื่มสุรา ดำรงชีพด้วยอาหารที่ไม่เบียดเบียนผู้อื่น ไม่เอาชีวิตสัตว์มาบำรุงชีวิตตัวเอง ไม่เอาเลือดสัตว์มาเป็นเลือดของตัวเอง ไม่เอาเนื้อสัตว์มาเป็นเนื้อของตัวเอง และไม่เบียดเบียนตัวเอง และงดบริโภคผักที่มีรสฉุน มีการสวดมนต์ทำสมาธิแผ่เมตตาจิต และขอพรเพื่อความเจริญของตัวเองและครอบครัว

ในแง่ของตำนวนการกินเจ มีตำนานที่ เล่ากันมาหลายตำนาน ตำนานของบางหมู่บ้านบอกว่า เป็นการรำลึกถึงพวก “หงี่หั่วท้วง” ซึ่งเป็นนักรบที่ออกไปต่อต้านแมนจูที่บุกรุกแผ่นดินจีนในสมัยโบราณ นักรบเหล่านี้จะมีการทำพิธีก่อนจะออกศึก จะมีการนุ่งขาวห่มขาวและปักธูป 1 ดอก จะถือศีลเวลาออกรบ เชื่อว่าจะอยู่ยงคงกระพัน มักได้ชัยชนะกลับมา ต่อมามีการกินเจเพื่อเป็นการรำลึก

ตำนานหนึ่งบอกว่า การกินเจ ที่เริ่มต้น ในเดือน 9 เพราะคนจีนเชื่อว่า ช่วง 10 วันแรกของเดือน 9 เป็นช่วง ฮุโจ้ว หรือพระพุทธศักดิ์สิทธิ์ที่สุด องค์ที่ศักดิ์สิทธิ์นี้ คือ เก่ฮวงฮุดโจว หรือพระพุทธ 9 องค์ เสด็จมาจากสวรรค์เพื่อลงมาโปรดสัตว์ ในเมืองมนุษย์ ประเพณีการกินเจ จึงจะมีการแห่แหนองค์ศักดิ์สิทธิ์ที่ประจำอยู่ในแต่ละศาลเจ้าออกไปเยี่ยม -เยียนประชาชน หรือบุตรหลาน เพื่อเป็นศิริมงคล

เทศกาลกินเจ เริ่มในวันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 9 จนถึง 9 ค่ำ เป็นเวลา 9 วัน 9 คืนของทุกปี ซึ่งในปีนี้ มีศาลเจ้า 2 แห่ง ที่เป็นจุดศูนย์รวมของการกินเจ คือ ศาลเจ้าพ่อหมื่นราม และศาลเจ้ากิ๋วอ๋องเอี่ย ซึ่งทั้งสองศาลเจ้า จะทำอาหารเจเลี้ยงคนที่กินเจตลอดทั้ง 9 วัน โดยไม่คิดค่าใช้จ่าย แล้วแต่ใครจะบริจาค แต่หากจะผูกปิ่นโตไปกินที่บ้าน จะคิด 300 บาท วันละ 3 มื้อ ซึ่งในแต่ละวันจะมีคนไปร่วมกินเจทั้งคนตรัง ลูกหลานชาวตรังในต่างถิ่น และนักท่องเที่ยว เดินทางไปร่วมกินเจวันละนับพันคนจนแน่นโรงเจ ตลอด 9 วัน มีคนไปร่วมกินเจนับหมื่นคน

ทั้งสองศาลเจ้ามีการแห่แหนองค์ศักดิ์สิทธิ์ ไปเยี่ยมเยียนพี่น้องชาวจีนตามชุมชนต่างๆ รอบเมืองตรังการแห่แหนองค์ศักดิ์สิทธิ์ของศาลเจ้า ทั้งสองแห่ง เป็นที่ตื่นตาตื่นใจ นอกจากมีริ้วขบวนที่สวยงามแล้ว ยังมีการประทับร่างทรงของเจ้า เพื่อออกเยี่ยมเยียมประชาชน มีการ แทงปาก แทงคอ ฟันตัวเอง ของร่างทรง เป็นที่หวดเสียว มีพิธีการปีนบันไดมีดของศาลเจ้ากิ่วอ๋องเอี่ย แต่ไม่มีพิธีลุยไฟ เหมือน ที่เคยจัดมา ส่วนของศาลเจ้าหมื่นรามไม่มีการแทงตัวเองมาแล้ว 2 ปี โดยกรรมการศาลเจ้าบอกว่า องค์ศักดิ์สิทธิ์ไม่ต้องการให้มีต้องการให้การกินเจเป็นการแผ่เมตตา

ตลอดเส้นทางที่ขบวนขององค์ศักดิ์สิทธิ์ผ่านผู้มีจิตศรัทธาก็จะตั้งโต๊ะหมู่บูชา ขอพรจากองค์ศักดิ์สิทธิ์ มีการจุดประทัดสนั่นหวั่นไหวไปทั่วเมือง เป็นที่สนใจของผู้พบเห็น และนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ