สรุปข่าวทะเลและสิ่งแวดล้อม : วันอังคารที่ 25 สิงหาคม 2563

[สายน้ำ]

ขอบคุณข่าวจาก BBCThai


การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ: เขื่อนมีบทบาทสำคัญช่วยชะลอระดับน้ำทะเลเพิ่ม .................. โดย แมตต์ แม็กกราธ ผู้สื่อข่าวสิ่งแวดล้อม



ในช่วง 100 ปีที่ผ่านมา ธารน้ำแข็งที่กำลังละลาย และอุณหภูมิที่เพิ่มขึ้นของน้ำทะเลได้ทำให้ระดับน้ำทะเลสูงขึ้น

แต่การศึกษาใหม่นี้พบว่า เขื่อนต่าง ๆ เกือบจะช่วยยุติการเพิ่มขึ้นของระดับน้ำทะเลในช่วงทศวรรษ 1970 ได้ เพราะได้ช่วยกักเก็บน้ำปริมาณมหาศาลไว้ไม่ให้ไหลลงสู่ทะเล

ถ้าไม่มีเขื่อนเหล่านี้ อัตราการเพิ่มขึ้นของน้ำทะเลอาจจะอยู่ที่ 12%

การวัดว่าระดับน้ำทะเลในรอบ 100 ปีที่ผ่านมา เพิ่มขึ้นมากแค่ไหน ไม่ใช่เรื่องง่ายสำหรับนักวิทยาศาสตร์

จากข้อมูลเท่าที่มีอยู่ นักวิจัยพบว่าปริมาณน้ำที่ไหลลงสู่ทะเล กับปริมาณน้ำที่เพิ่มขึ้นในมหาสมุทรในช่วง 100 ปีที่ผ่านมาแตกต่างกัน

ในงานวิจัยใหม่นี้ ผู้วิจัยได้ตรวจสอบข้อมูลเกี่ยวกับแหล่งที่มา และวิธีการวัด เพื่อให้มีการประเมินผลใหม่และแม่นยำมากขึ้น

นอกจากการละลายของธารน้ำแข็งและอุณหภูมิที่เพิ่มขึ้นของทะเลจากพลังงานความร้อนที่ถ่ายโอนสู่น้ำทะเลแล้ว นักวิจัยยังพบว่าแหล่งกักเก็บน้ำอย่างเช่น เขื่อนและอ่างเก็บน้ำมีบทบาทสำคัญต่อระดับน้ำทะเลตลอดช่วงเวลาดังกล่าว

ปัจจุบันมีเขื่อนขนาดใหญ่ราว 58,000 แห่งทั่วโลก เขื่อนหลายแห่งในจำนวนนี้สร้างขึ้นในช่วงกว่า 60 ปีที่ผ่านมา


เขื่อนเคอริบาบริเวณพรมแดนซิมบับเวและแซมเบีย เคยเป็นเขื่อนที่ใหญ่ที่สุดในโลก เมื่อสร้างเสร็จ

ช่วงทศวรรษ 1950 ถึง 1970 มีการสร้างเขื่อนเพิ่มขึ้นอย่างมาก โดยโครงการก่อสร้างขนาดใหญ่หลายแห่งแล้วเสร็จในช่วงเวลานี้ รวมถึงเขื่อนเคอรีบา (Kariba Dam) ในซิมบับเว, เขื่อนบราตสก์ (Bratsk Dam) ในไซบีเรีย และเขื่อนอัสวาน (Aswan High Dam) ในอียิปต์

เมื่อมีการใช้งานเขื่อนยักษ์เหล่านี้อย่างเต็มที่ในช่วงทศวรรษ 1970 ทำให้ปริมาณน้ำมหาศาลถูกกักไว้ไม่ให้ไหลลงสู่ทะเล ช่วยชะลอการเพิ่มขึ้นของระดับน้ำทะเลทั่วโลกลงได้

"น้ำที่ลดลงจำนวนมาก เป็นเพราะปริมาณน้ำที่ถูกกักเก็บไว้ตามเขื่อนต่าง ๆ ทำให้ [การเพิ่มขึ้นของ] ระดับน้ำทะเลเกือบจะหยุดชะงัก" ดร.โทมัส เฟรเดอริกเซอ จากห้องปฏิบัติแรงขับเคลื่อนไอพ่น (Jet Propulsion Laboratory) ของนาซ่า ในเมืองพาซาดีนา รัฐแคลิฟอร์เนีย กล่าว

"ดังนั้นด้วยการสร้างเขื่อน เราจึงเกือบจะหยุดการเพิ่มขึ้นของระดับน้ำทะเลได้นานราว 10 ปี"


เขื่อนจำนวนมาก อย่างเช่นเขื่อนอิไทปู (Itaipu) ระหว่างปารากวัยกับบราซิล กักเก็บน้ำปริมาณมหาศาลไว้ผลิตไฟฟ้า

การศึกษาพบว่า ระดับน้ำทะเลโดยรวมเพิ่มขึ้นประมาณ 1.56 มิลลิเมตรต่อปี ระหว่างปี 1900 ถึง 2018

สาเหตุสำคัญที่ทำให้ระดับน้ำทะเลเพิ่มขึ้นในช่วงเวลาส่วนใหญ่ของศตวรรษที่ 20 เกิดจากการละลายของธารน้ำแข็ง จากอุณหภูมิโลกที่สูงขึ้น

นักวิจัยเชื่อว่า ถ้าไม่มีเขื่อนและอ่างเก็บน้ำ ระดับน้ำเลอาจจะเพิ่มขึ้นมากกว่านี้ 12% ในช่วงเวลานี้


เมื่อเกิดความผิดพลาดขึั้นกับเขื่อน อย่างเช่นเหตุการณ์ในรัฐมิชิแกน เขื่อนก็อาจจะสร้างความหายนะสำหรับสิ่งแวดล้อมและคนในพื้นที่ได้

อย่างไรก็ตาม เขื่อนกักเก็บน้ำเหล่านี้ เริ่มส่งผลลดน้อยลงในช่วงทศวรรษ 1990

ความกังวลเกี่ยวกับผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจากการสร้างเขื่อนขนาดใหญ่เพิ่มมากขึ้น และการสร้างเขื่อนก็เริ่มลดลง

ในช่วงเวลาเดียวกันนี้ อิทธิพลของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโลกยังได้ส่งผลให้ระดับน้ำทะเลเพิ่มขึ้น จากน้ำแข็งที่ละลายในกรีนแลนด์ ขณะที่อุณหภูมิของมหาสมุทรก็เพิ่มขึ้นจากพลังงานความร้อนที่ถ่ายโอนสู่ทะเลมากขึ้น

ปัจจัยต่าง ๆ เหล่านี้ ทำให้การเพิ่มขึ้นของระดับน้ำทะเลเร่งตัวขึ้นในช่วง 30 ปีที่ผ่านมา โดยปัจจุบันเพิ่มขึ้นที่ 3.55 มิลลิเมตรต่อปี

แล้วการสร้างเขื่อนเพิ่มขึ้นจะช่วยชะลอระดับน้ำทะเลเพิ่มขึ้นได้หรือไม่

ก่อนหน้านี้ในปีนี้ คณะนักวิจัยได้เขียนงานวิจัยเกี่ยวกับ วิธีที่ยุโรปจะหลีกเลี่ยงผลกระทบที่รุนแรงที่สุดจากการเพิ่มขึ้นของระดับน้ำทะลได้คือ การสร้างเขื่อนขนาดใหญ่ทั่วทะเลเหนือ

แต่ ดร.โทมัส เฟรเดอริกเซอ ไม่คิดว่าการสร้างเขื่อนเพิ่มขึ้นจะได้ผล

"หากมีการสร้างเขื่อนเพิ่มขึ้นอย่างเต็มที่แล้ว เราจะสามารถชะลอการเพิ่มขึ้นของระดับน้ำทะเลได้ประมาณ 0.8 มิลลิเมตรต่อปี"

"แต่ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา ระดับน้ำทะเลเพิ่มขึ้นราว 4 มิลลิเมตรต่อปี"

"นั่นหมายความว่า คุณต้องสร้างเขื่อนเพิ่ม 5 เท่าจากจำนวนเขื่อนที่เราสร้างไว้แล้วในช่วงเวลานั้น เพื่อหยุดยั้งอัตราการเพิ่มขึ้นของระดับน้ำทะเลในปัจจุบัน"

"ผมคิดว่า นั่นเป็นไปไม่ได้"

วิธีการที่ดีกว่าและถูกกว่าในความเห็นของเฟรเดอริกเซอ คือ การลดการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ให้เร็วขึ้นและมากขึ้นกว่าระดับปัจจุบัน

การศึกษานี้ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารเนเจอร์ (Nature)


https://www.bbc.com/thai/international-53864916